Nie od dziś wiadomo, że komunikacja jest podstawą interakcji międzyludzkich. To właśnie dzięki niej powstają więzi emocjonalne, a między dwojgiem ludzi powstaje nić porozumienia. Możliwość swobodnej komunikacji z innymi osobami jest niezwykle ważna, gdyż można w ten sposób przekazać informacje, przedstawić swoje potrzeby lub dowiedzieć się, jakie potrzeby, pragnienia i problemy ma nasz rozmówca.
Na komunikowanie składają się nie tylko przekazy werbalne, ale też mowa ciała. To właśnie dlatego zawsze trzeba brać pod uwagę obie formy wzajemnej wymiany informacji. Możliwość komunikacji i zrozumienia jest szczególnie ważna, gdy jesteśmy opiekunami osoby starszej. Wiele kwestii należy uzgadniać razem, a ponadto niezwykle istotna jest możliwość zgłoszenia przez seniora własnych potrzeb czy problemów. Opiekun powinien poinformować swojego seniora o planach na dany dzień czy o konieczności podania leków.
Komunikowanie z seniorem bywa dużo trudniejsze niż rozmowa z młodą osobą. Wynika to z tego, że w podeszłym wieku pojawiają się różne dolegliwości, które potrafią skutecznie utrudnić proces przekazywania, filtrowania i odbierania informacji. W wyniku chorób zdarza się, że seniorzy często niewyraźnie mówią lub źle dobierają słowa. W wielu przypadkach opiekun ma do czynienia z osobami, które nie są tak sprawne umysłowo, jak dawniej, w związku z czym zdarza im się zapominać lub mylić pewne fakty.
Bywa, że senior często powtarza to, co powiedział chwilę wcześniej lub nielogicznie odpowiada na zadane mu pytania. Zdecydowanym utrudnieniem bywają także problemy ze słuchem. Mogą one także wynikać z choroby lub być naturalnym następstwem procesu starzenia się. Bez względu na przyczynę, z pewnością jest to kłopotliwe dla obydwu ze stron. Senior, który nie słyszy swojego opiekuna, nie jest w stanie mu sensownie odpowiedzieć.
Problemem mogą się także okazać kwestie mowy ciała. Wraz z upływem lat osoba starsza cierpi na coraz więcej dolegliwości, a co za tym idzie, jego ciało nie może się już zachowywać w taki sam sposób, jak kilka lat wcześniej. Seniorzy zatem mają duże problemy z wyrażaniem emocji poprzez mimikę twarzy. Z tego właśnie powodu często bardzo ciężko będzie odczytać ich nastrój. Osłabione, zmęczone mięśnie nie mają już siły na gestykulację.
W czasie rozmowy z podopiecznym powinieneś pamiętać, aby dostosować swój sposób mówienia i mowę ciała do jego możliwości. Osoby starsze bywają sfrustrowane niemożnością funkcjonowania, jak parę lat wcześniej, przez co brak szansy swobodnej rozmowy może wprowadzić ich w zły nastrój.
Aby zapewnić podopiecznemu komfort i jak najlepiej o niego zadbać, dołóż wszelkich starań, aby komunikowanie się z Tobą go nie stresowało i nie sprawiało mu dodatkowych trudności. Podczas rozmowy zapewnij mu komfortowe warunki i pozbądź się przeszkód ograniczających odbiór informacji. Otoczenie, w którym przebywacie powinno być ciche. Zrezygnuj z radia czy telewizora, a także ogranicz wszelkie hałasy z zewnątrz. Atmosfera powinna być swobodna tak, aby senior czuł się bezpiecznie i komfortowo. Komunikowanie powinno odbywać się w spokoju, z wzajemnym szacunkiem i zrozumieniem. Nie pospieszaj swojego podopiecznego, nie nalegaj na rozmowę i nie zawstydzaj. Bądź wyrozumiały i empatyczny.
W czasie rozmowy mów wyraźnie, spokojnym tonem i wystarczająco głośno. Jeśli Twój podpieczny nie dosłyszy, mów nieco głośniej, jednak nie krzycz – sprawisz wtedy wrażenie zdenerwowanego. Pamiętaj o mimice swojej twarzy. Miej na uwadzę konkretne uwarunkowania. Jeśli senior lepiej słyszy na jedno ucho, zacznij rozmowę właśnie z tej strony. Gdy jednak słuch jest całkowicie niesprawny, warto wykorzystać kartki papieru i pisać na nich pytania. Ważnym jest, aby robić to wyraźnie, odpowiednio dopasowując wielkość liter. Mówi krótkimi zdaniami. W komunikacji ze starszą osobą nie wolno robić nic na siłę. Zawsze należy dać takiej osobie czas na przemyślenie odpowiedzi i nie okazywać zdenerwowania, gdy będzie ona miała trudności z przypomnieniem sobie niektórych faktów.
LAXO Care - Poznań
ul. Droga Dębińska 3A
61-555 Poznań
tel. +48 61 666 2993
LAXO Care - Nowa Sól
ul. Traugutta 12b/12
67-100 Nowa Sól
tel. +48 61 666 4757
LAXO Care - Ostrów Wielkopolski
ul. Wrocławska 13-15
63-400 Ostrów Wielkopolski
tel. +48 62 584 2255