Przyimki w języku niemieckim łączą się z różnymi przypadkami. Większość z nich łączy się tylko z jednym z czterech przypadków, ale są takie sytuacje, gdy przyimek może połączyć się zarówno z celownikiem, jak i z biernikiem. Jak to wygląda w praktyce i jakich zasad należy się trzymać, by używać dobrych przyimków? Odpowiedź znajdziesz poniżej.
Przyimki – Präpositionen [Prepozitsjonen] – należą do grupy wyrazów, które decydują o tym, jaki przypadek należy zastosować. Wraz z tematem przyimków oraz przypadków ważna jest również odmiana rodzajników, którą powinno się na bieżąco ćwiczyć. Przyimki z celownikiem i biernikiem, nazywane Wechselpräpositionen [Wekselprepozitsjonen] to przyimki zmienne, po których można użyć albo biernika albo celownika.
Przypomnijmy sobie najpierw przyimki, które łączą się z biernikiem. Są to na przykład:
Natomiast jeśli mowa o celowniku, to są to między innymi takie przyimki jak:
Poniżej lista przykładowych przyimków występujących z celownikiem oraz biernikiem:
vor – przed [foa]
Z biernikiem (Akkusativ) | Z celownikiem (Dativ) |
Er stellt den Schreibtisch vor den Kleiderschrank. – On stawia biurko przed szafą. | Der Schreibtisch steht vor dem Kleiderschrank. – Biurko stoi przed szafą. |
über – nad [yba]
Z biernikiem (Akkusativ) | Z celownikiem (Dativ) |
Anna hängt eine Lampe über den Schreibtisch. – Anna wiesza lampę nad biurkiem. | Die Lampe hängt über dem Schreibtisch. – Lampa wisi nad biurkiem. |
hinter – za [hinta]
Z biernikiem (Akkusativ) | Z celownikiem (Dativ) |
Wir stellen die Blume hinter die Kommode. – Stawiamy kwiatka za komodę. | Die Blume steht hinter der Kommode. – Kwiatek stoi za komodą. |
an – na [an]
Z biernikiem (Akkusativ) | Z celownikiem (Dativ) |
Er hat den Blumentopf auf den kleinen Tisch gestellt. – On postawił doniczkę na małym stoliku. | Der Blumentopf steht auf dem kleinen Tisch. – Doniczka stoi na małym stoliku. |
in – do, w [in]
Z biernikiem (Akkusativ) | Z celownikiem (Dativ) |
Sie gehen in den Garten. – Oni idą do ogrodu. | Sie sind im Garten. – Oni są w ogrodzie. |
auf – na [ałf]
Z biernikiem (Akkusativ) | Z celownikiem (Dativ) |
Er legt die Bücher auf den Schreibtisch. – On kładzie książki na biurku. | Bücher liegen auf dem Schreibtisch. – Książki leżą na biurku. |
neben – obok [nejben]
Z biernikiem (Akkusativ) | Z celownikiem (Dativ) |
Sie wollen das Sofa neben den Sessel stellen. – Oni chcą postawić kanapę koło fotela. | Das Sofa steht neben dem Sessel. – Kanapa stoi koło fotela. |
zwischen – pomiędzy [cfiszen]
Z biernikiem (Akkusativ) | Z celownikiem (Dativ) |
Er stellt den Stuhl zwischen den Tisch und die Kommode. – On stawia krzesło pomiędzy stołem a komodą. | Der Stuhl steht zwischen dem Tisch und der Kommode. – Krzesło stoi pomiędzy stołem a komodą. |
unter – pod [unta]
Z biernikiem (Akkusativ) | Z celownikiem (Dativ) |
Der Hund legt sich unter den Tisch. – Pies kładzie się pod stół. | Der Hund liegt unter dem Tisch. – Pies leży pod stołem. |
Zasada odpowiadająca za odpowiednie użycie przypadku jest w miarę prosta. Wystarczy zapamiętać, że jeżeli użyty zostaje czasownik, który wyraża ruch, to stosujemy biernik. Natomiast bezruch łączy się z celownikiem. W języku niemieckim kluczowe są dwa pytania.
Wohin? [wohin] – dokąd? – na to pytanie odpowiada biernik i czasownik wyraża ruch, często jakiś kierunek.
Ich stelle einen Stuhl an den Tisch. – Stawiam krzesło przy stole. [Iś sztele ajnen Sztul an dejn Tisz.]
Wo? [wo] – gdzie? – na to pytanie odpowiada celownik, a czasownik nie wyraża żadnego ruchu.
Der Stuhl steht am Tisch. – Krzesło stoi przy stole. [Der Sztul sztejt am Tisz.]
LAXO Care - Poznań
ul. Droga Dębińska 3A
61-555 Poznań
tel. +48 61 666 2993
LAXO Care - Nowa Sól
ul. Traugutta 12b/12
67-100 Nowa Sól
tel. +48 61 666 4757
LAXO Care - Ostrów Wielkopolski
ul. Wrocławska 13-15
63-400 Ostrów Wielkopolski
tel. +48 62 584 2255