Ciekawym zjawiskiem w języku niemieckim jest występowanie kilku czasów przeszłych. W porównaniu do języka polskiego, w którym występuje tylko jeden czas przeszły, tutaj w każdym z tych czasów możemy użyć języka w różny sposób. W tym artykule dowiesz się, jak tworzyć zdania w czasie Präteritum lub też inaczej w czasie Imperfekt.
Präteritum/Imperfekt [Preteritum/Imperfekt] to obok Perfektu jeden z czasów przeszłych, dzięki którym możemy wyrazić coś, co wydarzyło się w przeszłości. Jeśli porównać by te dwa czasy przeszłe, każde ze zdań będzie wymagało innych konstrukcji gramatycznych.
Przykłady:
Zdanie w czasie przeszłym Perfekt: Ich habe das Buch gekauft. – Kupiłam książkę. [Iś habe das Buh gekałft.]
Zdanie w czasie przeszłym Präteritum: Ich kaufte das Buch. – Kupiłam książkę. [Iś kałfte das Buh.]
Oba zdania są w czasie przeszłym, jednak czas Perfekt wymaga konstrukcji Partizip II, czego w czasie Imperfekt nie ma i nie trzeba.
Tworzenie zdań w czasie Präteritum nie jest trudne. Główną rolę gra czasownik, który potrzebuje odpowiedniej końcówki do tematu, którą dodaje się w czasie przeszłym. Dlaczego mowa o odpowiedniej końcówce? Czasowniki dzielą się na regularne i nieregularne, a wszystko zależy właśnie od tego.
Przykłady:
kommen – pochodzić – kam [komen, kam]
haben – mieć – hatte [haben, hate]
laufen – biegać – lief [lałfen, lif]
sein – być – war [zajn, war]
fragen – pytać – fragte [fragen, fragte]
backen – piec – backte/buk [baken, bakte/buk]
Meine Großmutter und ich backten gestern einen Kuchen. – Razem z babcią upiekłyśmy wczoraj ciasto. [Majne Grosmuta unt iś bakten gestern ajnen Kuhen.]
Er fragte mich nur einmal nach ihr. – On mnie zapytał o nią tylko raz. [Er fragte miś nua ajnmal nah ija.]
Es war ein schwerer Unfall. – To był ciężki wypadek. [Es war ajn szferer Unfal.]
Na przykładzie czasownika fragen przedstawimy odmianę:
ich [iś] – fragte [fragte]
du [du] – fragtest [fragtest]
er, sie, es [er, zi, es] – fragte [fragte]
wir [wija] – fragten [fragten]
ihr [ija] – fragtet [fragtet]
sie, Sie [zi, Zi] – fragten [fragten]
Do tematu czasownika (to, co zwykle zostaje po odcięciu od bezokolicznika końcówki -en) dodajemy t oraz typową dla osoby końcówkę czasownika.
Inaczej trochę wygląda odmiana czasownika sein, który jest nieregularny.
ich [iś] – war [war]
du [du] – warst [warst]
er, sie, es [er, zi, es] – war [war]
wir [wija] – waren[waren]
ihr [ija] – wart [wart]
sie, Sie [zi, Zi] – waren [waren]
Jeśli mowa o czasownikach nieregularnych, to muszą one być wyuczone, nie ma jednego dobrego sposobu na ich zapamiętanie.
Ten czas przeszły warto stosować w kilku przypadkach.
– Jeśli opowiadamy o czynnościach lub zjawiskach z przeszłości, które nie łączą się już w żaden sposób z teraźniejszością. Bez względu na to czy czynność została zakończona, czy nie.
Przykład:
Ich brach mein Bein. – Złamałem nogę. [Iś brah majn Bajn.]
– Używamy go często w opowiadaniach i bajkach. Również większość artykułów prasowych oraz prac naukowych opiera się na czasie przeszłym prostym.
Przykład:
Es war einmal eine Prinzessin, die in einem Schloss auf dem Lande lebte. – Dawno, dawno temu na wsi w zamku żyła księżniczka. [Es war ajnmal ajne Princesin, di in ajnem Szlos ałf dejm Lant lejbte.]
– Czas Präteritum używany jest często w języku mówionym, np. w prasie.
Przykład:
Der Täter setzte das Auto in Brand. – Sprawca podpalił auto. [Der Tejta zecte das Ałto in Brant.]
LAXO Care - Poznań
ul. Droga Dębińska 3A
61-555 Poznań
tel. +48 61 666 2993
LAXO Care - Nowa Sól
ul. Traugutta 12b/12
67-100 Nowa Sól
tel. +48 61 666 4757
LAXO Care - Ostrów Wielkopolski
ul. Wrocławska 13-15
63-400 Ostrów Wielkopolski
tel. +48 62 584 2255
