Opiekując się osobą starszą, powinniśmy wiedzieć, jakie są objawy jednego z najpopularniejszych otępień starczych, czyli choroby Alzheimera. Wczesne jego wykrycie u seniora, pozwoli na znaczne opóźnienie jego etapów, jednak choroby nie da się wyleczyć. Naszym zadaniem podczas codziennych spotkań z seniorem, jest jego baczna obserwacja i ewentualnie notowanie niepokojącego zachowania. Jeśli będziemy podejrzewać, że osoba starsza może chorować na Alzheimera, musimy ją skierować na badania przesiewowe, dzięki którym dowiemy się, w jakim stanie są zdolności poznawcze seniora. Na co zatem zwracać uwagę podczas opieki?
Choroba ta jest powszechnie znana jako zniedołężnienie pamięci. Jednak co się za tym kryje? Otóż otępienie to powoduje szybkie zanikanie komórek nerwowych, które objawia się problemami z pamięcią i innymi funkcjami poznawczymi. Alzheimer występuje głównie u osób w starszym wieku – po 65 roku życia. Problemy z pamięcią są o tyle istotne, że w pewnym momencie osoba starsza nie pamięta, jak wykonuje się podstawowe czynności, bez których jej codzienne funkcjonowanie jest zagrożone. Do czynników ryzyka Alzheimera zalicza się nadciśnienie tętnicze, urazy głowy, cukrzycę, wirusa opryszczki, a także niskie wykształcenie.
Charakterystycznymi objawami, które można obserwować u pacjentów wraz z nasileniem się choroby, są zaburzenia mowy, trudności z nazewnictwem konkretnych osób i przedmiotów. Występuje również tzw. apraksja, czyli brak zdolności do wykonywania wyuczonych czynności, takich jak jedzenie sztućcami. Typowym objawami są również zaburzenie słuchu, czy zaburzenia funkcji wykonawczych, czyli trudności z ubieraniem się, czy gotowaniem.
Warto zaznaczyć, że otępienie to ma 3 etapy – łagodny, silny i zaawansowany. Otępienie łagodne, na którym powinniśmy się szczególnie skupić, ponieważ wykrycie choroby na tym etapie pozwoli na utrzymanie największej ilości zdolności poznawczych na przyzwoitym poziomie, a szczególnie pamięci. Najczęstszymi objawami na tym poziomie są problemy z pamięcią i koncentracja, dodatkowo często pojawia się depresja. Osoby takie często nie wiedzą, gdzie zostawiły konkretny przedmiot, oczywiście zdarza się to każdemu, jednak u nich jest to notoryczne – może to być pierwszy sygnał choroby.
Drugie stadium choroby jest już bardziej widoczne, ponieważ osoby te tracą orientację w terenie, nie potrafią samodzielnie wrócić do domu, robią się agresywne i przestają rozpoznawać członków własnej rodziny i mają poważne zaburzenia pamięci.
Na ostatnim etapie choroby Alzheimera osoba chora nie potrafi sama o siebie zadbać, zapomina jak się ubrać, umyć, jeść i nie rozpoznaje nawet pór dnia. Zdarza się również tak, że chory nie wie, kim jest i ma duże trudności z wypowiedzeniem kilku słów.
Jedną z popularniejszych przyczyn tej choroby jest jej dziedziczność. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że osoba zostanie doświadczona Alzheimerem, jeśli w jego rodzinie, a szczególnie u rodziców występowało to otępienie. Mimo tego, że choroba ta została opisana już 100 lat temu, to naukowcy wciąż nie wiedzą, jakie są jej bezpośrednie przyczyny. Jednak z badań wynika, że z chorobą częściej zmagają się kobiety.
W zasadzie nie możemy mówić o leczeniu tego otępienia, jednak możemy łagodzić jego objawy i skutecznie hamować jego rozwój. Do tego potrzebne jest leczenie farmakologiczne. Należy jednak pamiętać, że żadne środki farmakologiczne nie spowodują cofnięcia się choroby. Leki stosowane w tym schorzeniu mają za zadanie spowolnić przebieg choroby oraz łagodzić objawy. Dodatkowo terapię lekami warto wzbogacić o ćwiczenia, które pobudzają pamięć i tutaj my, jako opiekunowie seniorów, mamy szerokie pole do popisu. Dobrym pomysłem jest również oznaczenie poszczególnych miejsc w domu bardzo czytelnymi symbolami, co ułatwi codzienne poruszanie się podopiecznego.
W chorobie Alzheimera, jak w przypadku wielu innych schorzeń, pomocna będzie zdrowa dieta, bogata we wszystkie składniki odżywcze. Zdrowe odżywianie pomoże w zapobieganiu innych chorób i schorzeń, które dla osób z zaburzeniami funkcji poznawczych mogą być groźne. Osoba z zaburzeniami poznawczymi w chorobie Alzheimera może mieć problem z przekazaniem nam swoich odczuć czy objawów, które mogą być niebezpieczne. Bardzo istotne jest też wprowadzenie stałego rytmu dnia, godzin spania oraz stworzenie otoczenia bez nadmiernej ilości bodźców. Równie ważne jest bycie wyrozumiałym. Nasz podopieczny może mieć problemy z wyrażaniem emocji lub oraz być chwiejny emocjonalnie. Osoby cierpiące na chorobę Alzheimera często mają również trudności z adekwatną oceną sytuacji.
W przypadku tego otępienia bardzo ważne jest jak najszybsze zdiagnozowanie. Dlatego jako osoby z najbliższego otoczenia osoby starszej, powinniśmy zwrócić szczególną uwagę na niepokojące zaburzenia dotyczące pamięci, koncentracji i innych charakterystycznych zaburzeń. Nie pamiętanie nazw przedmiotów, imion bliskich, trudności w czynnościach, które wcześniej przychodziły podopiecznemu z łatwością, problemy ze słuchem, czy z codziennymi czynnościami, takimi jak ubieranie się czy jedzenie.
LAXO Care - Poznań
ul. Droga Dębińska 3A
61-555 Poznań
tel. +48 61 666 2993
LAXO Care - Nowa Sól
ul. Traugutta 12b/12
67-100 Nowa Sól
tel. +48 61 666 4757
LAXO Care - Ostrów Wielkopolski
ul. Wrocławska 13-15
63-400 Ostrów Wielkopolski
tel. +48 62 584 2255