Zaburzenia funkcji poznawczych to zaburzenia uwagi, pamięci, percepcji, funkcji wykonawczych oraz językowych. Wymienione czynności poznawcze odpowiadają za orientację w środowisku zewnętrznym. W praktyce oznacza to, że umożliwiają wykonywanie podstawowych oraz złożonych czynności. Od utrzymywania higieny, po sprawne wypowiadanie się do bardziej zaawansowanych czynności jak załatwianie spraw urzędowych czy racjonalne zarządzanie finansami. Lekkie objawy zaburzeń funkcji poznawczych w ciągu kilku lat mogą zmienić się w otępienie. Otępienie niestety powoduje bardzo duże utrudnienia w codziennym funkcjonowaniu.
Objawy zaburzeń funkcji poznawczych mogą dotyczyć dwóch lub więcej czynności poznawczych. Przy tym, trzeba pamiętać, że zawsze dochodzi do utrudnień w zapamiętywaniu. Osoby, których dotyka pogorszenie się sprawności poznawczych, zazwyczaj nie zauważają zmian w swoim zachowaniu. Natomiast gdy dzieje się tak przez dłuższy czas tłumaczą to jako wolniejsze myślenie.
Często dochodzi też do utrudnień w przypomnieniu sobie nazw, zdarzeń i przedmiotów. Symptomy te mogą często być mylone z naturalnymi oznakami starzenia się i tym sposobem bagatelizowane. Dlatego wielu seniorów nie zgłasza się do lekarza, utrudniając tym samym mierzenie częstotliwości występowania.
Obserwacja prowadząca do stwierdzenia zaburzeń lub otępienia powinna być podparta sygnałami obniżenia sprawności intelektualnej w zakresie przynajmniej dwóch funkcji poznawczych. Zaburzenia powodują pogorszenie funkcjonowania chorego w życiu codziennym i utrzymują się od co najmniej 6 miesięcy.
Czymś, co z pewnością powinno zaniepokoić oraz być impulsem do odwiedzenia specjalisty lub chociaż lekarza rodzinnego to skokowe, szybkie obniżenie się jakości wykonywania czynności poznawczych. Osoba z dnia na dzień ma problemy z zapamiętywaniem, myśleniem abstrakcyjnym oraz wykonywaniem złożonych czynności.
Takie objawy mogą być spowodowane zapaleniem układu nerwowego, urazem głowy, a także niedoborem witamin i hormonów czy nawet przyjmowaniem niektórych leków. Brak lub spóźniona reakcja może znacznie utrudnić wyleczenie przyczyn, a to może prowadzić do otępienia.
Gdy stwierdzimy, że osoba starsza może cierpieć na zaburzenia funkcji poznawczych, powinniśmy skonsultować z lekarzem, który skieruje pacjenta do neurologa. Specjalista po wykonaniu m.in. badań psychologicznych, tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego głowy będzie w stanie wskazać przyczynę zaburzeń i tym samym dobrać sposób leczenia. Odwrócenie zaburzeń funkcji poznawczych jest możliwe poprzez wyleczenie choroby podstawowej powodującej opisywane symptomy.
Wystąpienie zaburzeń funkcji poznawczych jest częstym objawem różnych chorób i dolegliwości związanych z zaawansowanym wiekiem. Choć nie da się całkowicie wyeliminować możliwości ich wstąpienia, dzięki prowadzeniu zdrowego trybu życia można zmniejszyć prawdopodobieństwo pojawienia się ich w przyszłości. Wskazano również kilka dodatkowych czynników, które mogą zmniejszyć negatywne skutki zaburzeń funkcji poznawczych. Są to przede wszystkim: rehabilitacja poznawcza, kontynuowanie aktywności intelektualnej (np. czytanie książek, rozwiązywanie krzyżówek), a także dobrze rozwinięty aspekt społeczny życia seniora.
Należy wspomnieć, że w przypadku gdy powodem występowania oznak zaburzeń jest schorzenie nieuleczalne lub niemożliwe jest jego poprawne zdiagnozowanie, można leczyć same zaburzenia. W takiej sytuacji aplikowane leczenie farmakologiczne dąży do spowolnienia postępu choroby i jak najdłuższego zachowania sprawności intelektualnej. W niektórych przypadkach zaburzenia nie postępują, a stosowane leczenie ma na celu poprawę jakości życia pacjenta.
LAXO Care - Poznań
ul. Droga Dębińska 3A
61-555 Poznań
tel. +48 61 666 2993
LAXO Care - Nowa Sól
ul. Traugutta 12b/12
67-100 Nowa Sól
tel. +48 61 666 4757
LAXO Care - Ostrów Wielkopolski
ul. Wrocławska 13-15
63-400 Ostrów Wielkopolski
tel. +48 62 584 2255
