W języku niemieckim istotną funkcję pełnią czasowniki posiłkowe. Są one pomocne zarówno do budowania zdań w czasie teraźniejszym, jak i przeszłym. Na tej lekcji dowiesz się, o jakich czasownikach posiłkowych mowach, czym dokładnie są i kiedy ich używać. Do jednej z ważniejszych spraw należy również ich odmiana przez osoby.
Czasownik posiłkowy nie jest czasownikiem samodzielnym, a jest tzw. „pomagaczem”. Pomaga budować zdania, które mają różne konstrukcje gramatyczne. Jeżeli występują jako czasowniki posiłkowe, to nie mają swojego tłumaczenia w języku polskim.
W języku niemieckim wyróżniamy trzy podstawowe czasowniki posiłkowe – haben, sein oraz werden. Tutaj skupimy się na dwóch. Haben [haben], który oznacza mieć oraz sein [zajn], oznaczający być. Przydatne są do tworzenia czasu przeszłego Perfect. Czasownik sein łączy się z innymi czasownikami, które oznaczają ruch, natomiast haben w innych przypadkach, nieoznaczających ruch.
Poniższa tabelka przedstawia odmianę czasowników posiłkowych haben i sein przez poszczególne osoby.
|
|
HABEN | SEIN |
| ich [iś]
|
habe [habe] | bin [bin] |
| du [du]
|
hast [hast] | bist [bist] |
|
er, sie, es [er, zi, es] |
hat [hat] | ist [ist] |
| wir [wija]
|
haben [haben] | sind [zint] |
| ihr [ija]
|
habt [hapt] | seid [zajt] |
| sie, Sie [zi, Zi]
|
haben [haben] | sind [zint] |
Ponadto czasowniki te mogą funkcjonować samodzielnie i nie muszą występować w roli czasowników posiłkowych. Oto kilka przykładów:
Ich habe keinen Appetit. – Nie mam apetytu. [Iś habe kajnen Apetit.]
Ich habe Zeit. – Mam czas. [Iś habe Cajt.]
Ich bin hungrig. – Jestem głodny. [Iś bin hungriś.]
Do zbudowania zdania w czasie przeszłym Perfekt potrzebny jest jeden z czasowników posiłkowych – sein lub haben – w odmienionej formie oraz drugi czasownik. Ten drugi występuje jako Partizip II.
kommen [komen] – gekommen [gekomen]
machen [mahen] – gemacht [gemaht]
kochen [kohen] – gekocht [gekoht]
besuchen [bezuhen] – besucht [bezuht]
Poniżej tabelka z odmianą czasowników haben oraz z sein w czasie przeszłym Perfekt.
| HABEN | SEIN | |
| ich [iś]
|
habe gehabt [habe gehapt] | bin gewesen [bin gewejzen] |
| du [du]
|
hast gehabt [hast gehapt] | bist gewesen [bist gewejzen] |
| er, sie, es [er, zi, es] | hat gehabt [hat gehapt] | Ist gewesen [ist gewejzen] |
| wir [wija]
|
haben gehabt [haben gahapt] | sind gewesen [zint gewejzen] |
| ihr [ija]
|
habt gehabt [hapt gehapt] | seid gewesen [zajt gewejzen] |
| sie, Sie [zi, Zi]
|
haben gehabt [haben gehapt] | sind gewesen [zint gewejzen] |
Kilka przykładowych zdań, dla lepszego zobrazowania, jak działa czas przeszły Perfekt oraz jaką rolę w tym wszystkim mają czasowniki posiłkowe.
Sie hat lange geschlafen. – Ona dużo spała. [Zi hat lange geszlafen.] – Spanie nie jest czynnością, która wymaga ruchu, dlatego czasownik posiłkowy, który został tu użyty to haben. Partizip II to geschlafen, pochodzi od schlafen.
Frau Monika ist in das Geschäft gegangen. – Pani Monika poszła do sklepu. [Frał Monika ist in das Geszeft gegangen.] – Chodzenie to czynność, która wymaga ruchu, stąd też czasownik posiłkowy sein. Natomiast gegangen pochodzi od gehen.
Inne zdania z czasownikami posiłkowymi to:
Du hast viel gelernt. – Dużo się nauczyłeś. [Du hast fil gelernt.]
LAXO Care - Poznań
ul. Droga Dębińska 3A
61-555 Poznań
tel. +48 61 666 2993
LAXO Care - Nowa Sól
ul. Traugutta 12b/12
67-100 Nowa Sól
tel. +48 61 666 4757
LAXO Care - Ostrów Wielkopolski
ul. Wrocławska 13-15
63-400 Ostrów Wielkopolski
tel. +48 62 584 2255
