W języku niemieckim niektóre z czasowników należą do grupy czasowników zwrotnych (reflexive Verben). Nie powinno to być nic nadzwyczajnego dla osoby uczącej się języka niemieckiego, ponieważ w języku polskim istnieją podobne formy. Czym te czasowniki się charakteryzują? W tym artykule się o tym dowiecie.
Czasowniki zwrotne, czyli reflexive Verben [refleksife Werben], to najprościej mówiąc czasowniki występujące z zaimkiem zwrotnym sich, czyli się [ziś]. Nazwa czasowników nie powinna być obca, ponieważ takie czasowniki występują również w języku polskim. Zwrotny oznacza, że zwracamy się zaimkiem do podmiotu.
Przykłady:
sich freuen – cieszyć się [ziś frojen]
sich interessieren – interesować się [ziś interesiren]
sich anziehen – ubierać się [ziś ancijen]
sich treffen – spotykać się [ziś trefen]
Różnica między językiem polskim a niemieckim jest taka, że zaimek zwrotny w jęzku niemieckim odmienia się przez osoby, a w polskim pozostaje we wszystkich osobach taki sam. Nie wszystkie zwrotne czasowniki w języku niemieckim są zwrotne w języku polskim i na odwrót.
siadać – sich setzen [ziś zecen]
uczyć się – lernen [lernen]
Odmiana czasownika zwrotnego w języku niemieckim w bierniku, czyli Akkusativie, wygląda następująco:
ich – freue mich – cieszę się [froje miś]
du – freust dich – cieszysz się [frojst diś]
er, sie, es – freut sich – cieszy się [frojt ziś]
wir – freuen uns – cieszymy się [frojen uns]
ihr – freut euch – cieszycie się [frojt ojś]
sie, Sie – freuen sich – cieszą się [frojen ziś]
W języku polskim, jak można zauważyć, zaimek zwrotny się w każdej z osób pozostał bez zmian. Natomiast w języku niemieckim został odmieniony.
W języku niemieckim istnieje również odmiana zaimka zwrotnego w celowniku. Nie różni się ona bardzo od odmiany w Akkusativie, ponieważ różnice można zauważyć tylko w 1. oraz 2. osobie liczby pojedynczej. Jednak poniżej przedstawiamy wam samą odmianę zaimków zwrotnych.
ich – mir [mija]
du – dir [dija]
er, sie, es – sich [ziś]
wir – uns [uns]
ihr – euch [ojś]
sie, Sie – sich [ziś]
Przykłady:
Ich kämme mir die Haare. – Czeszę sobie włosy. [Ich keme mija di Hare.]
Du wäschst dir die Hände. – Myjesz sobie ręce. [Du weszst dija di Hende.]
Nie zawsze jasno da się określić, po których czasownikach następuje biernik, a po których celownik. Tutaj trzeba znać już jasno zasady języka niemieckiego lub… listę kilku najważniejszych czasowników, po których zawsze będzie Akkusativ lub Dativ. Oto ona.
Zaimek zwrotny w Akkusativie występuje m.in. po czasownikach:
– sich befinden – znajdować się [ziś befinden]
– sich entscheiden – decydować się [ziś entszajden]
– sich fühlen – czuć się [ziś fylen]
– sich langweilen – nudzić się [ziś langwajlen]
– sich beschäftigen mit – zajmować się czymś [ziś beszeftigen myt]
– sich melden – zgłaszać się/ odzywaś się [ziś melden]
Zaimek zwrotny w Dativie występuje m.in. po czasownikach:
– sich etwas merken – zapamiętać coś sobie [ziś etfas merken]
– sich vorstellen – wyobrażać sobie [ziś foasztelen]
– sich wünschen – życzyć sobie [ziś wynszen]
– sich Sorgen machen – martwić się [ziś Zorgen mahen]
– sich etwas leisten – pozwalać sobie na coś [ziś etfas lajsten]
Zdanie oznajmujące z czasownikiem zwrotnym buduje się na podstawie odmiany czasownika oraz zaimka zwrotnego do osoby. Wygląda to tak:
Ich wasche mich. – Myję się. [Iś wasze miś.]
Wir treffen uns. – Spotykamy się. [Wija trefen uns.]
Du ziehst dich an. – Ubierasz się. [Du cist diś an.]
Nie jest to skomplikowane. Wystarczy znać podstawowe zasady tworzenia zdań i już teraz odmianę zaimka zwrotnego. A co, jeśli pojawia się dodatkowy czasownik i w zdaniu są dwa czasowniki? Chodzi o czasownik modalny. Jak to wygląda w praktyce? Oto kilka przykładów.
Ich muss mich waschen. – Muszę się umyć. [Iś mus miś waszen.]
Wir können uns treffen. – Możemy się spotkać. [Wija kynen uns trefen.]
Du solltest dich anziehen. – Powinnaś/powinieneś się ubrać. [Du zoltest diś ancijen.]
W tym przypadku czasownik modalny wskakuje na miejsce poprzedniego czasownika i zostaje odmieniony do odpowiedniej osoby. Zaimek zwrotny pozostaje bez zmian, czyli ani jego miejsce, ani odmiana nie ulegają zmianom. Na sam koniec natomiast wędruje czasownik, który wcześniej był „jedyny”.
LAXO Care - Poznań
ul. Droga Dębińska 3A
61-555 Poznań
tel. +48 61 666 2993
LAXO Care - Nowa Sól
ul. Traugutta 12b/12
67-100 Nowa Sól
tel. +48 61 666 4757
LAXO Care - Ostrów Wielkopolski
ul. Wrocławska 13-15
63-400 Ostrów Wielkopolski
tel. +48 62 584 2255